لذت تار نوازی
نت تار و سه تار، شعر و موسیقی اصیل ایرانی
لذت تار نوازی
نت تار و سه تار، شعر و موسیقی اصیل ایرانیآشنایی با اصطلاحات موسیقی
تتراکورد: به توالی چهار نت در یک گام موسیقی گویند.
تحریر: صوتی آهنگین و خالی از حروف است که از حنجره انسان صادر شده و در حین اجراء آن،هوا هنگام عبور ،بوسیله ماهیچه های سوتی قطع و وصل می شود.نوسانات صوتی منظم و سازواره که از حنجره انسان صادر می شود
تنور: به صدای زیر مردان گویند
تون ساده: صدایی که تنها یک فرکانس داشته باشد
تون مرکب: صدایی که دارای چند فرکانس مختلف است
تونیک: به نت آغازین یک گام موسیقی اطلاق می شود
جنس: تتراکورد در موسیقی عرب،جنس خوانده می شود
جواب: به نت هشتم در یک اکتاو که تکرار همان نت اول است در موسیقی عرب،جواب اطلاق می شود و مفهومی کاملا صوتی دارد
چهارکاه: به درجه چهارم یا نت فا در دیوان اساسی گویند.نام یکی از مقامات اصلی عربی است
حسینی: یا ششکاه به درجه ششم یا نت لا در دیوان اساسی گویند.نام یکی از فرعیات مقام بیاتی است
دوگاه: به درجه دوم یا نت رِ در دیوان اساسی گویند
دومینانت: به نت پنجم در یک گام موسیقی اطلاق می شود
دیوان اساسی: اکتاو اصلی که مصدر مقامات اصلی موسیقی عرب است خوانده می شود
رنین صوت: طنین صوت در موسیقی عرب رنین خوانده می شود
سبک: شیوه یا استیل هنری یا ادبی سبک گفته میشود
سپرانو: به صدای توسط زنان و کودکان گویند
سلفژ: روشی برای تربیت گوش و شنوایی است./ نت خوانی و نت نویسی است
سُلّم: به نودار موسیقایی یک مقام در موسیقی عرب گویند
سیگاه: به درجه سوم یا نت می در دیوان اساسی گویند./ نام یکی از مقامات اصلی عرب است
شدت صوت: رجوع کنید به بلندی
ششگاه: رجوع کنید به حسینی
صدا: یا صوت به فرکانسهایی که در اثر ارتعاش یک جسم ایجاد شده در محیط مناسب انتشار جریان یافته و برای گوش آدمی قابل دریافت است گفته می شود
طریق: به خلق و ابداع یک آهنگ یا ردیف لحنی ،مبتنی بر مقامات عربی توسط قاریان صاحب سبک اطلاق می شود
عقد: در موسیقی عرب گاه به معنای جنس یا تتراکورد و گاه به معنای پنتاکورد بکار می رود
غَمّاز المقام: در موسیقی عرب به نت پنجم غماز می گویند
فاصله: به میزان ارتفاع دو صوت یا دو درجه صوتی گفته می شود
فرکانس: رجوع کنید به بسامد
فون: واحد سنجش بلندی صوت است
قرار: دارای مفهومی صوتی است و هم به معنای درجه اول اکتاو و هم به معنای بم صوت در موسیقی عرب بکار می رود
قوت صوت: رجوع کنید به بلندی
گردان: یا ماهور به درجه یا نت دو در دیوان اساسی گویند
گام : عبارت از توالی تثبیت شده اصوات پی در پی با فواصل معین در یک اکتاو است که دارای مفهوم موسیقی است.در موسیقی عرب به آن مقاما یا نغمه گویند
متزوسپرانو: به صدای زیر زنان و کودکان گویند
مدت صوت: به مدت استقرار و مکث روی یک نت یا درجه صوتی مدت یا دیرند گویند.در موسیقی عرب به مدت صوت طنین گویند
مرتبه: نام دیگر دیوان است
موسیقی آوازی: نوعی موسیقی است که منشأ ان حنجره انسان است و معمولا در مقابل موسیقی ساز بکار می رود
موسقی فولکور: به موسیقی محلی یا منطقه ای یا قومی گویند
نبرات: یا عربات در موسیقی عرب به معنای تحریر بکار می رود
نت: الفبای موسیقی یا علائمی برای نوشتن و خواندن یک متن موسیقی است
نوا: به درجه پنجم یا نت سل در دیوان اساسی گفته می شود
نوح: یکی از قالبهای رایج موسیقی در دوران اعراب جاهلی بوده است
ولوم: مراجعه کنید به بلندی
ویبراسون: به معنای لرزش های ساز واره در موسیقی و تقریباً به مفهوم تحریر نزدیک است
هرتز: واحد فرکانس یا بسامد است
هفتگاه: رجوع کنید به اوج
یگاه: به درجه سل قبل از دیوان اساسی گفته می شود
موسیقی ارتجالی: از اصطلاحات موسیقی عربی و به معنای بداهه خوانی یا بداهه نوازی است. در این موسیقی خواننده یا نوازنده فارغ از ایقاع یا ریتم نغماتی را بصورت آزاد در فضای موسیقی مقامی اجرا می کند
مسافت صوتی: به فاصله بین درجات یا نتها در موسیقی عرب مسافت صوتیه گویند
مکتب: رجوع کنید به سبک
ارتفاع:ارتفاع یک صوت با بسامد یا فرکانس آن مشخص گردیده و بطور کلی محدوده ای است که پایین ترین و بالاترین درجه صوت در آن مشخص می گردد
اکتاو: گستره صوتی شامل هشت نت که در آن نت هشتم همان تکرار نت اول است
آکسان: به معنی لهجه یا تکیه و فشار صوتی روی کلمات یا هجاهاست
آلتو: به صدای بم زنان و کودکان گفته می شود
انتقال: تغییر و تعویض یک مقام و مشتقات آن به مقام دیگر از موضعی است که احساس ناهمگونی در شنونده ایجاد نشود.تعویض مایه یک قطعه موسیقی به مرتبه بالاتر یا پایین تر
انعطاف پذیری صوت: میزان توانایی آمادگی حنجره شخص در انتقال از نتی به نت دیگر یا پرده ای به پرده ی دیگر مبتنی بر منطق موسیقی است
اوج: یا هفتگاه به درجه هفتم یا نت سی SI در دیوان اساسی گویند
باریتون: به صدای توسط مردان گفته می شود
باس: به صدای بم مردان گویند
بسامد: میزان ارتعاشات یک صدا در مقیاس یک ثانیه است و به آن تواتر یا فرکانس هم گویند
بُعد: به پرده در موسیقی عرب بعد گویند
بلندی صدا: همان شدت یا قوت صوت و عبارت از توان صوتی یا میزان انرژی آزاد شده صوتی است که از منبع تولید کننده آن در واحد سطح انتشار می یابد.به آن ولوم نیز گویند
پرده: به مقدار فاصله بین دو نت گفته می شود
پنتاکورد: به توالی پنج نت در یک گام موسیقی گویند
گرد آورنده :
حسن نقیبی – مدرس قرآن دانشگاه آزاد اسلامی – واحد نیشابور
بوی جوی مولیان
آهنگساز: روح الله خالقی شاعر: رودکی
دستگاه :بیات اصفهان
بوی جوی مولیان آید همی
یاد یار مهربان آید همی
ریگ آموی و درشتی راه او
زیر پایم پرنیان آید همی
آب جیحون ازنشاط روی دوست
خنگ مارا تا میان آید همی
ای بخارا شاد باش و دیر زی
میر زی تو میهمان آید همی
میر ماهست و بخارا آسمان
ماه سوی آسمان آید همی
میر سروست و بخارا بوستان
سروسوی بوستان آیدهمی
آفرین و مدح سود آید همی
گر به گنج اندر زیان آیدهمی
بوی جوی مولیان آید همی
یاد یار مهربان آید همی
کتاب موسیقی در ایران نوشته سجاد فرهادی
سلام دوستان،
چند روز پیش کتابی به نام موسیقی در ایران نوشته آقای سجاد فرهادی از طریق اینترنت پیدا کردم که بسیار برایم جالب بود و از آن لذت بردم. امیدوارم شما هم لذت ببرید.
http://s3.picofile.com/file/7634831391/moosighi_dar_iran.pdf.html